Ciśnienie, jakie cząsteczki rozpuszczonej substancji wywierają na błonę półprzepuszczalną, kiedy próbują przechodzić przez nią z obszaru o większym stężeniu do obszaru o niższym stężeniu, aby został powstrzymany przepływ rozpuszczalnika przez te błonę. Ciśnienie osmotyczne jest istotne dla procesów, takich jak osmoza, czyli ruch wody przez błony komórkowe w odpowiedzi na różnice w stężeniu substancji rozpuszczonych. Jednostkami ciśnienia osmotycznego w układzie SI są paskale (Pa), ale często stosuje się inne jednostki, takie jak atmosfery (atm) lub milimole na litr (mmol/L).