Związki posiadające skomplikowaną budowę chemiczną, najczęściej pochodzenia roślinnego. Obecny w ich strukturze azot nadaje im charakter zasadowy. W dużych ilościach występują w nasionach, korzeniach oraz korze roślin, głównie dwuliściennych. Alkaloidy w postaci rozpuszczalnych soli znajdują są przede wszystkim w wakuolach komórek. Są toksyczne i nadają roślinom nieprzyjemny smak, co chroni je przed roślinożercami oraz patogenami. Niskie dawki alkaloidów mogą mieć działanie lecznicze. Stosuje się je np. w leczeniu malarii – chinina, czy do uśmierzania bólu – morfina. Niektóre posiadają działanie narkotyczne.